حاملگی خارج رحمی (Ectopic pregnancy)  زمانی رخ میدهد که جنین در مکان نامناسبی خارج از رحم رشد می‌کند. جنین یک تخمک بارور شده است که با لقاح تخمک و اسپرم به وجود می‌آید. هنگامی که تخمک بارور می‌شود، معمولاً به سمت لوله فالوپ حرکت می‌کند و به دیواره رحم می‌چسبد.

در اکثر بارداری ‌های خارج از رحم، تخمک بارور شده قبل از رسیدن به رحم به لوله فالوپ می‌ چسبد و در موارد کمتر به تخمدان، دهانه رحم یا شکم می ‌چسبد. این نواحی فضای کافی یا بافت مناسبی برای رشد کودک ندارند. بدون درمان، حاملگی خارج از رحم می ‌تواند باعث خونریزی شدید یا ترکیدن محل اتصال آن شود و حتی در برخی موارد ممکن است منجر به خونریزی جدی و حتی مرگ در زن باردار شود. این اتفاق ناخوشایند همیشه با از دست دادن جنین خاتمه می ‌یابد.

دانشمندان دانشگاه ایالتی اورگان روشی جدید برای مراقبت از زنانی که با وضعیت خطرناک حاملگی خارج رحمی روبرو هستند، ارائه کرده‌اند.

بر طبق آمار 2٪ از تمام بارداری ها در ایالات متحده و بین 1٪ تا 2٪ در سراسر جهان خارج از رحم هستند. تنها در ایالات متحده، سالانه حدود 100000 حاملگی خارج از رحم  اتفاق می افتد.

حدود 98 درصد از کاشت های خارج رحمی در لوله های فالوپ اتفاق می افتد و زنان را در معرض خطر خونریزی و مرگ قرار می دهد. تقریباً 70 زن در ایالات متحده سالانه به دلیل حاملگی خارج از رحم می میرند که مسئول 10٪ از کل مرگ و میرهای مرتبط با بارداری است.  در عین حال زنانی که زنده می مانند اغلب با طیف وسیعی از مسائل ناشی از تشخیص و درمان دست و پنجه نرم می کنند.

این در حالی است که  بیان میشود که سونوگرافی در 40 % موارد تشخیص اشتباه میدهد. متوترکسات دارویی برای بارداری خارج رحمی است که به تقسیم سلول های جنینی پایان میدهد اما این دارو با طیف وسیعی از عوارض جانبی بالقوه همراه است: تهوع، استفراغ، اسهال، افزایش آنزیم‌های کبدی، آسیب کلیوی و بیماری ریوی.

برای مقابله با چالش‌های مرتبط با تشخیص و درمان حاملگی خارج رحمی دانشمندان نوع جدیدی از نانو ذرات حساس به نور را توسعه داده اند. با تزریق داخل وریدی، نانو ذرات جدید در جفت تجمع می‌یابند . در حاملگی سالم جفت در داخل رحم تشکیل می شود و در حاملگی خارج رحمی اینطور نیست. هنگامی که نانو ذرات در جفت متمرکز شدند، اندام را می توان از طریق تصویربرداری فلورسنت و فوتوآکوستیک مشاهده کرد و به سرعت مشخص می شود که آیا جفت در جای درست قرار دارد یا خیر. اگر چنین باشد، بیمار می‌داند که حاملگی خارج از رحمی نداشته است و جنین تحت تأثیر این ذرات قرار نمی‌گیرد، زیرا از سد جفت عبور نمی ‌کنند. اگر جفت در لوله فالوپ یا مکان نادرست دیگری باشد، میتوان آن را در معرض نور مادون قرمز قرار داد اینگونه دمای نانو ذرات به بالای 43 درجه سانتی‌ گراد افزایش یافته و عملکرد جفت به واسطه گرما مختل می شود.

چه عواملی موجب افزایش احتمال بارداری در خارج از رحم میشود؟

سیگار کشیدن. مصرف سیگار دقیقاً قبل از بارداری می تواند خطر بارداری خارج از رحم را افزایش دهد. هرچه بیشتر سیگار بکشید، خطر بیشتر خواهد بود.

التهاب یا عفونت های منتقله از طریق مقاربت جنسی می تواند باعث التهاب در لوله ها و سایر اندام های مجاور شود و خطر بارداری خارج از رحم را افزایش دهد.

تحقیقات نشان می دهد زنانی که لقاح آزمایشگاهی (IVF) یا روش های درمانی مشابه داشتند، احتمالاً بارداری خارج رحمی خواهند داشت. ناباروری به خودی خود نیز ممکن است خطر بارداری خارج از رحم را افزایش دهد.

عدم تعادل هورمونی یا رشد غیر طبیعی تخمک بارور نیز ممکن است در این امر نقش داشته باشد.

منابع

https://phys.org/news/2022-11-light-sensitive-nanoparticle-ectopic-pregnancy.html

https://dr-salemi.com/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC-%D8%A7%D8%B2-%D8%B1%D8%AD%D9%85/